Thông điệp từ trái tim tới… trái tim

“Là những người bình thường, chúng ta không thể hiểu hết nỗi đau mà những nạn nhân chất độc da cam/dioxin (NNCĐDC) phải gánh chịu. Điều này đã và đang là sự day dứt của những người có lương tâm và trách nhiệm”.

“Là những người bình thường, chúng ta không thể hiểu hết nỗi đau mà những nạn nhân chất độc da cam/dioxin (NNCĐDC) phải gánh chịu. Điều này đã và đang là sự day dứt của những người có lương tâm và trách nhiệm”.Đó là những tâm sự mà thiếu tướng Trần Ngọc Thổ, Chủ tịch Hội NNCĐDC TPHCM chia sẻ trong phần phát biểu khai mạc buổi tọa đàm “Da cam — Thông điệp trái tim” diễn ra tại TPHCM trong ngày 9/8.

Dù điều này đã được rất nhiều người Việt có lương tâm chia sẻ, đã được rất nhiều cơ quan truyền thông nói đến nhưng khi thiếu tướng Trần Ngọc Thổ phát biểu thì cả khán phòng vẫn thấy mới, vẫn thấy đó là một vấn đề thời sự đáng quan tâm.

Bởi, để đến địa điểm tọa đàm quan khách phải đi dọc con đường Đồng Khởi, nơi có những bức ảnh về NNCĐDC triển lãm dọc bên phố như nhắc nhở người ta: nỗi đau vẫn còn đó! Những thân thể tật nguyền quằn quại trong kiếp nhân sinh vẫn đang thôi thúc những con người có lương tâm và trách nhiệm không ngừng bước tranh đấu cho lẽ phải và công bằng, cho sự bồi thường mà những NNCĐDC đáng được nhận.Hiện có khoảng 4,8 triệu nạn nhân Việt Nam bị phơi nhiễm CĐDC, 500.000 người bị tàn tật và biến dạng. Hàng trăm ngàn người trong số họ đã qua đời. Hàng triệu người khác, trong đó có các thế hệ con cháu họ, bị dị tật vĩnh viễn…”. Những con số do thiếu tướng Trần Ngọc Thổ điểm lại càng khiến các đại biểu tham gia tọa đàm không nguôi được nỗi ám ảnh trong lòng.

Các đại biểu bức xúc hơn khi giáo sư — bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Phượng, Phó Chủ tịch Hội NNCĐDC Việt Nam báo cáo kết quả phiên điều trần lần thứ 3 tại Hạ viện Mỹ mới đây. Bà cho biết: “Phía Mỹ vẫn chưa nhận trách nhiệm về hậu quả mà CĐDC gây ra cho chúng ta. Họ chấp nhận hỗ trợ chứ không chấp nhận đền bù, họ vẫn né tránh trách nhiệm pháp lý của mình”.

Bà cũng cho biết thêm, hai đại diện của chính quyền Mỹ lần này nói sẽ sẵn sàng hợp tác với Việt Nam trong việc cải tạo môi trường, khắc phục hậu quả do CĐDC gây ra. Trước mắt, chương trình hành động giai đoạn 2010 – 2019, do nhóm đối thoại Mỹ – Việt về CĐDC sẽ hỗ trợ 300 triệu USD (30 triệu USD/năm) để Việt Nam cải tạo những vùng đất bị ô nhiễm và tái phục hồi môi sinh bị hủy hoại, mở rộng dịch vụ giúp đỡ nạn nhân…

Tuy nhiên, GS-BS Ngọc Phượng cho rằng: “Số tiền 30 triệu USD/năm không thấm vào đâu”. Bởi để khắc phục hậu quả do CĐDC gây ra chúng ta phải xử lý hàng trăm điểm ô nhiễm; phụ cấp cho hàng triệu nạn nhân; trang bị các thiết bị y tế hiện đại nhằm sớm phát hiện trẻ bị tật để lấy thai ra, hạn chế tối đa những đứa trẻ sinh ra bị hành hạ bởi CĐDC, cứu vãn thế hệ tương lai… Những công việc này cần hàng tỷ USD mỗi năm.Chính vì vậy, Hội NNCĐDC Việt Nam và những con người mặt tại buổi tọa đàm khẳng định sẽ “tiếp tục cuộc đấu tranh đòi Chính phủ Mỹ và các công ty hóa chất Mỹ thực hiện trách nhiệm pháp lý và đạo lý của họ đối với hậu quả CĐDC tại Việt Nam”.

Cũng nhân Ngày vì NNCĐDC Việt Nam (ngày 10/8), Thiếu tướng Trần Ngọc Thổ phát đi thông điệp: “Cuộc đấu tranh đòi công lý cho NNCĐDC tại Việt Nam đã trải qua nhiều giai đoạn cam go và mặc dù đã có những chuyển biến tích cực nhưng vẫn đòi hỏi phải thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa với nhiều giải pháp khác nhau, cho đến khi đạt được các kết quả cơ bản”.

Cũng tại buổi tọa đàm này, thạc sĩ luật Lê Thị Ngọc Thanh trình bày chi tiết những thiệt hại về sức khỏe, môi trường, kinh tế… mà CĐDC của Mỹ gây ra tại Việt Nam và khẳng định chúng ta hoàn toàn đủ cơ sở pháp lý theo Luật Quốc tế để thắng kiện trong vụ kiện Chính phủ Mỹ và các công ty hóa chất Mỹ.